هر آن چه امروز
در کشور ایران از نهادها و اندیشه های مدرن جریان دارد و به تمامیت یا نیم بند از
آن ها استفاده می کنیم، محصول دورانی است که از اقدامات شاهزاده عباس میرزا سرچشمه
می گیرند؛ می دانیم که اولین نمودهای دنیای جدید در عصر آن شاهزاده اصلاح گر به
وجود آمدند. نخستین تکانه های ذهنی و معرفتی به دوره ای راه می برند که با کنشها و
حمایت های عباس میرزا نایب السلطنه، فرصت ابراز وجود و ارتقا به آگاهی جمعی
ایرانیان پیدا کردند؛ انتظام در نهادهای اقتصادی و سیاسی و آشنایی با سخن مشروطیت
به دربار ولیعهد نواندیش در تبریز و حضور قائم مقام ها و... می رسند. ایجاد اولین
روابط خارجی ایران زمین با کشورهای دیگر به شکل نوپیدای دیپلماتیک در همان دربار به
بار نشستند. آگاهی از تحول در نظامی گری ایرانیان در جنگ های روسیه خودی نشان
دادند. پروسه های فرهنگی- ادبی و هنری که سر در گریبان مدرنیته داشتند و در گذار
از آموزه های سنتی بودند، به حمایت شاهزاده عباس میرزا به عرصه آمدند؛ جداسازی
قوای مذهبی از امر سیاسی هم در همان دارالسلطنه، تکانه های اولیه را به محک آزمون
و خطای همگانی گذاشتند. در نهایت این که: سرآغاز اصلاح گرایی نشأت گرفته از تلاقی
جهانی سنتی و دنیای مدرن به روزگار شاهزاده عباس میرزا نایب السلطنه جای دارند و
هر آن چه در دویست سال گذشته بر ذهن و زبان، جامعه و سیاست، اقتصاد و اخلاق
ایرانیان رفته است، در گسست و پیوست با آن دوران معنا می یابند و موضوعیت دارند. بسط
و شرح این همه را که ایران را در دو سده ی گذشته به شکلی دیگر درآورد و در پیش
زمینه های مشروطیت و خود آن جنبش، به نهادهایی اجرایی و فرهنگی، در سده ای پس از
مشروطیت تبدیل شدند، در فصل هاي مختلف اين رساله «شاهزاده عباس میرزا و
بنيادهاي مدرنيزاسيون در ايران» به گزارش و تحليل می آورم.
فهرست مطالب
مقدمه
نشانه ها و اختصارات
پیش گفتار: آغاز
اصلاحات در ایران
فصل اول- تحول
ذهنی، نگرش مدرن
فصل دوم-
خاندان قائم مقام
بخش اول: میرزا
عیسی قائم مقام
بخش دوم: میرزا
ابوالقاسم قائم مقام
فصل سوم-
دارالسلطنه تبریز
فصل چهارم- عباس
میرزا نایب السلطنه
فصل پنجم-
دیپلماسی و جنگ
بخش اول: جنگ
های ایران و روسیه
بخش دوم: معاهده
گلستان
بخش سوم: معاهده
فین کنشتاین
بخش چهارم:
معاهده انگلیس و ایران
بخش پنجم: معاهده
ترکمن چای
بخش ششم: ایران
و عثمانی
فصل ششم- ارتش
متحدالشکل(نظام جدید)
بخش اول: فن
آوری نظامی غرب
بخش دوم: روش
های مدرن تربیت سربازان
بخش سوم:
اصطلاحات نوین نظامی
فصل هفتم- عباس
میرزا و رعیت ایرانی
فصل هشتم-
مسافران فرنگ
فصل نهم- ترجمه
اندیشه های مدرن
بخش اول: کتاب
های تاریخی
بخش دوم: متن
های ادبی
بخش سوم: هنرهای
نمایشی
بخش چهارم:
خاطرات نویسی
فصل دهم- بنیان
روزنامه نگاری
بخش اول:
روزنامه کاغذ اخبار
بخش دوم:
چاپخانه ها
فصل یازدهم-
عباس میرزا و پایگاه دینی
فصل دوازدهم-
رابطه عباس میرزا و فتحعلی شاه
فصل سیزدهم-
مساله هرات
بخش اول: روابط
دیپلماتیک انگلیس و ایران
بخش دوم: جدایی
افغانستان از ایران
فصل چهاردهم-
یاغیان داخلی
بخش اول: مدعیان
پادشاهی
بخش دوم:
شورشیان منطقه ای
فصل پانزدهم-
انتظام سیاسی
بخش اول: نظام
مالیاتی
بخش دوم: نظم
سیاسی
بخش سوم: روابط
دیپلماتیک
بخش چهارم: سخن
مشروطیت
فصل شانزدهم-
عباس میرزا در گذرگاه تاریخ
منابع و مآخذ
فهرست اعلام
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر