همزمان با برگزاری کنگره نهم(کنگره داریوش همایون) حزب مشروطه
ایران(لیبرال دموکرات) 2 عنوان کتاب در تاریخ اندیشه های مدرن ایران در ایالات
متحد امریکا از علی اصغر حقدار منتشر شده است؛ این کتاب ها همانند دیگر تحقیقات و
تألیفات علی اصغر حقدار، مبتنی بر تاریخ نگاری اندیشه های ایرانی و بخشی از پروژه «صد سال
اندیشه های ایرانی» است که وی از دو دهه ای پیش به
مطالعه و نگارش آن مشغول است. در مقدمه کتاب نوشته شده است:
«تشكل هاي سياسي و احزاب در تاريخ ايران زمين، تبار به
دوران سرنوشت ساز مشروطيت اول مي برند؛ دوراني كه نخستين قانون اساسي ايران تدوين،
اولين پارلمان تأسيس و قدم هايي به پايه ريزي ساختارهاي مدرن سياسي و فرهنگي
برداشته شد. اسناد تاريخي اولين احزاب را در دومين دوره مجلس شوراي ملي ثبت كرده
اند؛ احزابي با ايده هاي ليبراليستي و سوسيال دموكراتيك. از آن دوران تا به امروز
كه سده اي از پديداري فرهنگ سياسي مدرنيته در جامعه ايراني مي گذرد، جريان هاي
سياسي به تناوب توانستند تشكل ها و احزاب و گروههايي را به وجود آورند.
از طنز تلخ تاريخ معاصر ايران است كه از جنبش آزاديخواهانه
مشروطيت كه داعيه ملي گرايي و دموكراتيك سازي فرهنگ و سياست ايراني را داشت،
بيشترين احزاب با ايده هاي كمونيستي و سوسياليستي با برداشت هاي انترناسيوناليستي
و جدايي خواهانه سر برآوردند. تاريخ سياسي يك سده گذشته به ندرت و به كوتاهي،
احزاب دموكراتيك و ليبراليستي را در خود جاي داده است؛ در دهه چهل «حزب ايران
نوين» از جمله تشكل هايي بود كه با اصول و اهداف ليبراليستي به صحنه آمد، ولي دولت
مستعجل بود. در دهه هايي كه باورهاي بنيادگرايي ديني، حاكميت ايراني را در دست
دارد، «حزب مشروطه ايران» با ايده و كنش
هاي ليبرال دموكراتيك نزديك به دو دهه اي است كه در صحنه سياسي ايران حضور يافته و
به جرئت مي توان گفت كه با اعلام موجوديت، تبيين اصول ليبراليستي و وام داري به
انديشه هاي دموكراتيك، پديده اي در خور تأمل و به وجود آورنده فرهنگ دموكراتيك در
سياست ايراني بشمار مي رود. سال هاي پرباري كه از انديشه سياسي و كنش فرهنگي «حزب
مشروطه ايران» مي گذرد، تحقيق و تأليف كتابي در تاريخ، اصول و آرمان هاي اين حزب
را به ضرورت تاريخ نگاري انديشه در ايران تبديل كرده است.
فكر تدوين اين رساله از ميان و در تكميل تأليف پيشين من- اندیشه
سیاسی داریوش همایون- پیش از این: داريوش همايون و كشاكش با تجدد در ايران-
شكل گرفت؛ با طرح مقدماتي اين رساله و ارائه آن به زنده ياد دكتر همايون، تأليف آن
شروع و در طي تحقيق و نگارش تاريخ و انديشه حزب مشروطه ايران، ايشان با بزرگواري
توسط هموندی دیگر، اسنادي از حزب را در اختيار من قرار دادند. ايشان با حوصله و بي
شائبه به ارسال اينترنتي نشريات- اعلاميه ها- صورت جلسات كنگره ها و كنفرانس هاي
حزب مشروطه ايران و هم چنين تمامي صورت مذاكرات دفتر پژوهش ها مبادرت كردند. آقاي
بهمن زاهدي هم در مواردي از ياري مضايقه نداشتند.از تمامي اين دوستان سپاسگذارم و
تمامي اشكالات و كمبودهاي اين تأليف را از نگارش خود مي دانم. اين كتاب به روزگار
تبعيد و مهاجرتم و در زماني نگاشته و تكميل شد كه دو واقعه مهم و تاثيرگذار – بر سير تاريخي حزب مشروطه ايران(لیبرال دموکرات) و حيات
سياسي و فرهنگي ايران- به وقوع پيوست: نخست تثبيت به تأخير افتاده پسوند «ليبرال
دموكرات» بر نام حزب مشروطه ايران. دوم درگذشت دكتر داريوش همايون. يادآوري تشويق
ها و همراهي هاي زنده ياد دكتر همايون بيشترين جسارت را در زمانه تأسف بار كشور،
به من ارزاني مي داشت و اكنون ياد و خاطره آن انسان انديشمند و دموكرات، با اين
كتاب آرام بخش قلب داغديده من است. بلافاصله بايد اضافه كنم كه اين تأليف، سرآغازي
به گفتگویي خردمندانه با حزب مشروطه ايران(ليبرال دموكرات) و گشاينده تبادل نظر
سياسي با احزاب و تشكل هاي ديگر است؛ با ايده و دريافت من و نه بيان گر رأي و
ديدگاه حزب مشروطه ايران به تاريخ و انديشه هاي خود.»
فصل بندی این کتاب عبارتند از:
نشانه ها و اختصارات
مقدمه
پيشگفتار زمينه هاي اجتماعي- پارلماني و حزبي مشروطه خواهي
در ايران
فصل اول- هيئت مؤسس و سازمان مشروطه خواهان ايران
فصل دوم- حزب مشروطه ايران در زمينه سياسي دهه شصت-هشتاد
فصل سوم- داريوش همايون آموزگار و رايزن حزب مشروطه ايران
فصل چهارم- ايدئولوژي حزب مشروطه ايران
فصل پنجم- تشكيلات سازماني حزب مشروطه ايران
فصل ششم- كنگره ها و كنفرانس هاي حزب مشروطه ايران
فصل هفتم- مواضع و بيانيه هاي حزب مشروطه ايران
فصل هشتم- حزب مشروطه ايران و وارث پادشاهي پهلوي
پيوست اول- اساسنامه حزب مشروطه ايران
پيوست دوم- منشور حزب مشروطه ايران
پيوست سوم- بيان نامه «حزبي براي اكنون و آينده»
فهرست منابع
فهرست اشخاص
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر